De boeren die de meeste hazelnoten ter wereld produceren, wankelen door een valutacrisis die een bevoorradingsketen heeft doen wankelen die zich uitstrekt van de grillige hellingen van deze stad met uitzicht op de Zwarte Zee tot Nutella-potten in de schappen van de supermarkten.
De Turkse hazelnootindustrie – die werk biedt aan zo’n vier miljoen mensen die 70% van alle hazelnoten ter wereld produceren – is een goed voorbeeld van de mogelijke wereldwijde gevolgen van een economische gok die in gang is gezet door president Recep Tayyip Erdogan, die zegt dat hij een zwakkere Turkse lira wil om de export te stimuleren en de productieve industrie uit te breiden. De lira heeft dit jaar de helft van zijn waarde verloren.
In het centrum van Turkije’s enorme hazelnootindustrie drijft de keldering van de lira de kosten van kunstmest, zaden, pesticiden en andere geïmporteerde benodigdheden op. Notenfabrieken betalen meer voor energie, verpakking en vervoer. Verwacht wordt dat de arbeidskosten voor hazelnoten zullen stijgen omdat de Turkse regering het minimumloon zal verhogen om gelijke tred te houden met de inflatie van 21%.
Het resultaat: Turkije’s ooit welvarende hazelnootboeren worden armer, en hun boerderijen produceren minder noten die wereldwijd worden verwerkt in producten zoals hazelnootmelk en Nutella. Een dalend aanbod van hazelnoten zal uiteindelijk de prijzen voor de consument opdrijven, zeggen leiders uit de sector.
“De wereld staat op het punt een tekort aan hazelnoten te krijgen,” zei Turgan Zülfikar, een in New York gevestigde consultant voor Turkse bedrijven die de Amerikaanse markt betreden. “Als je een Nutella-fan bent, kun je beter een voorraad inslaan bij je volgende bezoek aan de winkel.”
